Dziś jednym z największym problemów naszego społeczeństwa jest dylemat, jak radzić sobie z różnicami? Jak powinniśmy dostrzegać i doceniać różnice kulturowe, a jednocześnie promować integrację kulturową młodych ludzi?

Komisja Europejska i Rada Europy definiuje edukację międzykulturową na kilku poziomach. Z jednej strony odnosi się do indywidualnego procesu zdobywania wiedzy, postaw i zachowań związanych ze współdziałaniem różnych kultur. Z drugiej strony jest postrzegana w szerszym kontekście, który wskazuje na ideę pokojowego współżycia ze sobą ludzi o różnym pochodzeniu.

Zdaniem Miltona Bennetta to pojęcie „zróżnicowania” leży u podstaw edukacji międzykulturowej, czy, jak to nazywa „wrażliwości interkulturowej”. Ludzie postrzegają te same rzeczy w różny sposób. Jednocześnie kultury różnią się od siebie w sposób, który pozwala na wyodrębnienie pewnych schematów zróżnicowania. W tym aspekcie możemy powiedzieć, że każda kultura postrzega rzeczywistość w swoisty sposób. Dlatego, by rozwinąć w sobie „wrażliwość interkulturową” należy nauczyć się rozpoznawać i radzić sobie z podstawowymi różnicami w postrzeganiu świata przez różne kultury”. Bennett jest autorem tzw. skali Bennetta, która mierzy różne sposoby, w jakie ludzie reagują na różnice kulturowe. Zawiera sześć „poziomów”, na których wrażliwość na kulturowe różnice wzrasta z każdym z nich. Owe poziomy to: zaprzeczanie różnicom, obrona przed różnicami, minimalizowanie ich znaczenia, akceptacja, adaptacja i integracja.

Tak przedstawiają podstawy teoretyczne edukacji międzykulturowej. Istotnym jest wziąć pod uwagę jej filozoficzne i psychologiczne aspekty przy organizacji szkoleń dla młodzieży by móc zracjonalizować często niezrozumiałe zachowania i postawy młodych ludzi w stosunku do różnic kulturowych. Czasem wystarczy by zrozumieć, że młodzi ludzie nie są jeszcze gotowi zrozumieć i tolerować pewnych różnic pomiędzy różnymi kulturami. Ważne, by w takich sytuacjach nie zmuszać, ale raczej zachęcić ich do skorzystania z innych środków, jak dyskusje, debaty, gry, gdzie mogą uczyć się we własny sposób, bez bycia zmuszonym do przyjęcia pewnych faktów.

Głownym celem edukacji międzykulturowej jest promowanie i rozwój zdolności interakcji i komunikacji młodych ludzi z otaczającym ich światem.

Jednym z fundamentów Unii Europejskich jest zasada poszanowania odmienności. Burzliwe dzieje Europy pokazują nam, jak bardzo ważna jest ochrona mniejszości narodowych i pielęgnowanie różnorodności w kontekście kultur, religii, narodowości i języków. Między innymi dzięki panującemu pluralizmowi ostatnie półwiecze w historii Europy przebiegło relatywnie spokojnie.

Mówiąc krótko: edukacja interkulturalna ma za zadanie wspierać: otwartość na innych, szacunek dla różnic, wzajemne zrozumienie, świadomość realiów różnych kultur, tolerancję, tworzenie równych szans, zwalczanie dyskryminacji.

W kontekście pracy z młodzieżą powyższe tematy są często wykorzystywane. W ramach projektu YW w mobilnym szkoleniu „Kultura path” staraliśmy się skupić wokół następujących aspektów:

l  zrozumienie różnic kulturowych

l  poznawanie tradycji innych kultur

l  interesujące i przydatne informacje o różnych narodowościach i kulturach

l  poznawanie kulturowych szczegółów, zwyczajów i niewerbalnych form komunikacji                     wewnątrz różnych kultur

l  ludowe tradycje z różnych krajów

l  różne aspekty kulturowej identyfikacji